Terminem obrzęk określa się stan spowodowany nadmiernym nagromadzeniem się płynu w przestrzeni śródmiąższowej. Pojęcie obrzęku kojarzy się również z przesiękami do jam surowiczych. Obrzęk narządów wewnętrznych (obrzęk płuc, mózgu, krtani) będzie omówiony w innych rozdziałach. Określenia puchlina i puchlina uogólniona zostały zarezerwowane dla uogólnionych obrzęków ze współistniejącymi często przesiekami. Stare określenie słoniowatość (elephantiasis) odnosi się nie do określonej jednostki nozologicznej, a do wszelkiego rodzaju masywnych obrzęków, powstałych w wyniku zastoju chłonki czy długotrwałego zastoju żylnego i będących przyczyną groteskowego niekiedy kształtu kończyn. Najważniejszym kryterium rozpoznawania obrzęku jest przesuwalność płynu śródmiąższowego; ucisk palcem w miejscu obrzęku pozostawia ślad w postaci wgłębienia. Obrzęk, który u osób stojących lub siedzących występuje głównie na stopach i podudziach, po zmianie pozycji na leżącą przesuwa się w kierunku tułowia i jest widoczny na wewnętrznych i tylnych powierzchniach ud i w okolicy lędźwiowokrzyżowej.