Pozostałe

Rehabilitacja osób chorych psychicznie

Uznanie osób cierpiących na psychozy za ludzi, którzy ponieśli słone straty psychiczne (w zakresie posiadanych kompetencji społecznych), wpłynęło na ukierunkowanie postępowania rehabilitacyjnego. Uznano, że powinno ono polegać na odtwarzaniu tych braków. W szpitalach psychiatrycznych zaczęto stosować zebrania tale zwanych społeczności te­rapeutycznych, które miały na celu ogólną aktywizację społeczną pacjentów psychotycznych. Poza tym wdrażano wiele specyficznych pro­gramów, które miały rozwijać konkretne umiejętności interpersonalne. Jałto przykład można tu wymienić system strukturalizowanego uczenia się, opracowany przez Sprafkina, Gershawa i Goldsteina (1980). Polegał on na kształtowaniu konkretnych zachowań (nawiązanie kontaktu, eks- presja własnych potrzeb, planowanie działań, kontrola emocji, posługi- . wanie się pieniędzmi, korzystanie z restauracji i inne) poprzez udział w specjalnych sesjach terapeutycznych, w których wykorzystywano kolejno: modelowanie (wzorcowy pokaz zachowania), granie roli (odtwarzanie tego zachowania), społeczne wzmocnienia (dostarczane przez innych członków grupy terapeutycznej) i transfer treningu (przeniesienie wyuczonego zachowania na codzienne sytuacje życiowe). Na pod- : stawie wielu badań nad skutecznością tych programów rehabilitacyjnych wykazano, że przyczyniają się one do redukcji symptomów chorobowych, a także podnoszą poczucie dobrej jakości życia (ICirsh i Cocltbum, 2006; Randall i Finlcelstein, 2007). Poza tym okazało się, że tylko pacjenci z mniej ostrymi stanami chorobowymi efektywnie korzystali z tej formy terapii. Chorzy z ostrymi rzutami choroby, a także chronicznie chory nie uzyskiwali oczekiwanej poprawy (Wolfensberger, 1972). Przede . wszystkim problem polegał na tym, że opanowanie tych umiejętności na terenie szpitala nie gwarantowało przełamania postawy bierności i wy­cofywania się z życia po jego opuszczeniu. Zwolennicy zmian w pomo­cy psychiatrycznej zaczęli uświadamiać sobie, że bez istotnych zmian w całym systemie opieki psychiatrycznej nie może dojść do obniżenia poziomu nieprzystosowania osób chorych psychicznie.