Pozostałe

Rehabilitacja osób chorych psychicznie

W tej sytuacji trzeba było nadać nowy sens rehabilitacji osób chorych psychicznie. Od kilku lat podejmowane są próby rozwiązania tego pro­blemu poprzez akcentowanie możliwości zdrowienia (recovery) tych osób. W następujący sposób można zrekonstruować istotę tego pojdejścia rehabilitacyjnego.

  1. Punktem wyjścia w rozpoczęciu procesu zdrowienia jest odrzucę. nie stereotypu głoszącego, że choroba psychiczna to trwałe, chro­niczne zaburzenie procesów umysłowych. Negatywny stosunek do choroby muszą zmienić wszyscy: personel specjalistyczny, człon­kowie rodziny i same osoby niepełnosprawne (Marin i , 2005).,
  2. Proces zdrowienia osób chorych psychicznie można rozumieć jako stopniowe odzyskiwanie kontroli nad własną chorobą, a przede • wszystkim uświadomienie sobie, że można mieć wpływ na re­dukcję symptomów chorobowych (Ralph, 2000).
  3. Środowisko społeczne może przeszkadzać lub-pomagać w proce­sie zdrowienia. Dobrze jest, jeśli wymagania otoczenia są adek­watne w stosunku do potrzeb i możliwości ludzi chorych. Jednak sukces rehabilitacyjny zależy przede wszystkim od samych ludzi chorych. Jak podają Steven Onlcen i współpracownicy (2007), bez nadziei na wyzdrowienie, poczucia sprawstwa, prób samo­dzielnego podejmowania decyzji, odnalezienia sensu życia, wy­uczenia się efektywnych metod radzenia sobie z trudnościami życiowymi i warunków gwarantujących minimum pomyślności życiowej trudno wyobrazić sobie skuteczne wychodzenie z choroby psychicznej.
  4. Proces zdrowienia wymaga ciągłej i partnerskiej współpracy spe­cjalistów i wolontariuszy z osobą niepełnosprawną. Ta współpra­ca powinna rozpocząć się od zlikwidowania kolizji perspektyw,’ sprowadzającej się do wymagania od pacjentów całkowitego pod­porządkowania, co jest sprzeczne z dochodzeniem do ozdrowienia.Natomiast najbardziej pożądany jest podział kompetencji związa­nych z decyzjami o przebiegu rehabilitacji (Deegan, 2007).
  5. Przebieg zdrowienia ma etapowy charakter. Rozpoczyna go okres przypatrywania się własnemu życiu i wyodrębniania napotyka­nych trudności. Następnie podejmowane są próby zmierzenia się z podstawowymi problemami (symptomy chorobowe). Potem następuje poszerzenie zadań rehabilitacyjnych o podjęcie normalnych obowiązków rodzinnych, odzyskanie utraconych więzi społecz­nych, aktywne spędzanie czasu wolnego, podjęcie pracy, czerpa­nie satysfakcji z włączenia się w normalne życie społeczne. Wreszcie, istotne jest podejmowanie działań ukierunkowanych na utrzymanie odzyskanych kompetencji społecznych (Ridgway i Press, 2004; Williams i Collins, 1999).
  6. Proces zdrowienia nie ma linearnego charakteru. W jego trakcie można oczeldwać wielu okresów kryzysowych, które najczęściej związane są z gojeniem się urazów emocjonalnych, wywołanych przejęciem z otoczenia negatywnych konotacji związanych z cho­robą psychiczną (Anthony, 1993).
  7. Ostatecznym efektem procesu zdrowienia powinno być odzyskanie pełnej zdolności do samodzielnego życia i zatrudnienia. Chodzi również o przekonanie najbliższego otoczenia, że człowiek chory psychicznie jest odpowiedzialny za swoje czyny i w związku z tym może zachować pełnię praw obywatelskich (Strauss, 1989).